「住みやすい日本を創るための情報発信番組」
HÃY AN NHIÊN MÀ SỐNG
2020年12月(第2回)「外国につながる子供の教育・保護者との連携:安心して学校生活をおくるために」
Tháng 12 năm 2020 (lần thứ 2) “Giáo dục trẻ em người nước ngoài・Kết nối với phụ huynh: Để có thể an tâm tận hưởng cuộc sống học đường”
皆さん、こんにちは。今月も、ベトナム夢KOBEのメンバーが、日本に暮らすベトナム人に役立つ情報をお伝えします。前回、12月第1回目の放送では、「教育:高校受験の経験」というテーマでお伝えしました。
Xin chào Quý vị và các bạn. Viet Nam Yeumen Kobe xin được tiếp tục truyền tải những thông tin hữu ích dành cho người Việt Nam sinh sống tại Nhật Bản trong chương trình hôm nay. Trong số phát sóng lần 1 của tháng 12, chúng tôi đã nói về “Giáo dục: trải nghiệm về kỳ thi trung học phổ thông”.
今年度のベトナム語番組は、神戸市の【「協働と参画」推進助成】を受けて放送をします。そのため、12月の番組からは、行政の方に参加していただく回が加わります。今日は、神戸市教育委員会事務局学校教育課の辻敏彰先生にお越しいただき、「外国につながる子供の教育・保護者との連携:安心して学校生活をおくるために」というテーマでお話いただきました。番組冒頭で、辻先生からはベトナム語で自己紹介をしていただきました。
Chương trình radio tiếng Việt năm nay cũng nhận được sự tài trợ của Phòng xúc tiến hợp tác và dự án của thành phố Kobe. Vì vậy, từ tháng 12 tăng thêm một số buổi thu hình có sự tham gia của các vị khách mời đến từ cơ quan hành chính. Ngày hôm nay thì chúng tôi rất được vinh hạnh khi được chào đón sự có mặt của ngài Tsuji Toshiaki đến từ Ban Giáo dục – Ủy ban Giáo dục thành phố Kobe đến để chia sẻ với chủ đề về “Giáo dục trẻ em người nước ngoài・Kết nối với phụ huynh: Để có thể an tâm tận hưởng cuộc sống học đường”. Và trước khi bắt đầu chương trình thì thầy Tsuji đã có đôi lời giới thiệu bản thân bằng tiếng Việt.
●辻先生のお話/ Chia sẻ của thầy Tsuji
【令和2年度 外国籍児童生徒調査より/ Theo kết quả điều tra đối tượng học sinh là trẻ em có quốc tịch nước ngoài năm 2020】
2020年の5月の調査では、今、神戸市立の学校には、56の国から、1241人の外国籍の子どもが通学しています。特に、中国、ベトナムから来られる子供の割合が大きく、全体の約60%を占めます。
Theo kết quả điều tra vào tháng 5 năm 2020 thì có 1,241 trẻ em có quốc tịch nước ngoài đến từ 56 quốc gia hiện đang theo học tại các trường trong thành phố Kobe. Đặc biệt, tỷ lệ trẻ em đến từ Trung Quốc và Việt Nam khá cao, chiếm khoảng 60% trên tổng số.
ここ数年、外国につながる子供たちは年々増加し、神戸市立の小中学校への入学・転入も増えていきました。そんな子供が、新しい環境に早く慣れ、神戸の学校生活を楽しく過ごすことができることを願いながら、今日は神戸市の取組についてお話しいたします。
Trong những năm gần đây, số lượng trẻ em người nước ngoài tăng lên hàng năm, và số lượng học sinh nhập học và chuyển tiếp đến các trường tiểu học và trung học cơ sở công lập ở Kobe cũng tăng lên.
Với mong muốn những đứa trẻ đó có thể nhanh chóng làm quen với môi trường mới và tận hưởng niềm vui của cuộc sống học đường ở Kobe thì hôm nay tôi sẽ nói về những nỗ lực của thành phố Kobe.
【子供たちを支援する地域・NPO団体/ Địa phương và tổ chức NPO hỗ trợ trẻ em】
これまで教育委員会では、「ベトナム夢KOBE」をはじめ、外国人児童生徒を支援するNPOなどの各団体と連携しながら日本語指導教室、多文化共生教育など、外国につながる子供たちなどへの支援活動を行ってきました。
Cho đến nay, Ủy ban Giáo dục vừa kết hợp với các tổ chức như các tổ chức phi lợi nhuận (NPO) mà trước tiên là “Vietnam yêu mến Kobe”, vừa thực hiện các hoạt động hỗ trợ trẻ em người nước ngoài như mở các lớp đào tạo tiếng Nhật hay lớp giáo dục cộng sinh đa văn hóa …
【子ども多文化共生サポーター/ Hỗ trợ trẻ em về cộng sinh đa văn hóa】
まず、日本語に不慣れな子供たちが、学校生活に慣れ、授業にスムーズに参加することができるように、母語の話せるサポーター派遣を行っています。
Trước hết, chúng tôi cử những người hỗ trợ có thể nói tiếng mẹ đẻ của mình để các em chưa quen tiếng Nhật có thể làm quen với cuộc sống học đường và tham gia các lớp học một cách thuận lợi.
本年度は約20言語に対応しており、来日から1か月の間は週5日、6か月までは週3日派遣を行い、安心して学校生活がおくれるようにしています。その後3年まで週1回ペースで派遣を行います。
Năm nay, chúng tôi hỗ trợ khoảng 20 ngôn ngữ. Chúng tôi cử nhân viên đến 5 lần/tuần để hỗ trợ trẻ em mới sang Nhật dưới 1 tháng, đến 3 lần/tuần để hỗ trợ trẻ em sang Nhật dưới 6 tháng nhằm giúp các em có thể yên tâm trải qua cuộc sống học đường. Sau đó, chúng tôi sẽ cử nhân viên tới 1 lần/tuần trong vòng tối đa 3 năm.
【ランゲージ支援員/ Nhân viên hỗ trợ ngôn ngữ】
もちろん保護者から学校に伝えてほしいことを通訳してもらうこともできます。また3年を超えても必要に応じてランゲージ支援員による母語支援を受けることができます。
Tất nhiên là các em học sinh cũng có thể nhờ cha mẹ dịch những gì mình muốn nhà trường truyền đạt. Ngoài ra, ngay cả khi vượt quá 3 năm, các em học sinh vẫn có thể nhận được sự hỗ trợ ngôn ngữ bản địa từ nhân viên hỗ trợ ngôn ngữ nếu thấy cần thiết.
【小型通訳機(多言語対応)/ Máy phiên dịch loại nhỏ (hỗ trợ đa ngôn ngữ)】
また昨年度、多くの学校に「ポケトーク」という多言語対応の小型通訳機を導入しました。
Bên cạnh đó, vào năm ngoái, nhiều trường học đã đưa vào áp dụng máy phiên dịch loại nhỏ hỗ trợ đa ngôn ngữ có tên là “PokeTalk”.
【日本語の学習/ Học tiếng Nhật】
母語での通訳と同時に、日本語の学習を行います。状況に応じて通常のクラスから離れて勉強をすることもあります。特に、日本語に不慣れな子供が多くいる学校に日本語や母語を学ぶ小学校JSL教室や日本語教室があります。
Tổ chức học tiếng Nhật có kèm phiên dịch ngôn ngữ mẹ đẻ. Tùy trường hợp mà có thể học riêng với lớp học bình thường. Đặc biệt, ở các trường có nhiều trẻ em chưa quen với tiếng Nhật thì có các lớp học tiếng Nhật, lớp học JSL trong trường tiểu học để có thể học cả tiếng Nhật và tiếng mẹ đẻ.
また、住んでいる場所の近くにも日本語を学んだり同じ母国の友達と交流したりすることができる団体がたくさんありますので、学校に聞くと紹介してもらえます。
Ngoài ra, có rất nhiều tổ chức gần nơi sinh sống – nơi mà có thể vừa học tiếng Nhật vừa giao lưu với bạn bè cùng quốc gia nên có thể nhờ nhà trường giới thiệu.
【中学校JSL教室/ Lớp học JSL trong trường trung học cơ sở】
中学校では学習意欲のある生徒を対象に、放課後、日本語の基礎学習を行う「中学校JSL教室」を行っています。まだ日本語が十分でない生徒が学習する「初級クラス」と授業や教科書が理解できるように教科の学習を行う「移行期クラス」の2つのグループ学習を行います。
Tại trường trung học cơ sở, chúng tôi tổ chức “lớp học JSL trong trung học cơ sở” dành cho những học sinh có động lực học tập, học tiếng Nhật cơ bản sau giờ học. Có hai lớp học đó là: “Lớp Sơ cấp” dành cho học sinh chưa thành thạo tiếng Nhật và “Lớp chuyển tiếp” nhằm hỗ trợ học theo môn học để các em hiểu được nội dung bài học và kiến thức trong sách giáo khoa.
2019年度はこの教室から17人の生徒が入学試験に合格し、高校に進学しました。参加するには在籍校の教頭先生を通じて教育委員会に依頼してもらってください。2020年は神戸生田中学校・太山寺中学校の2校で行っています。
Năm ngoái, có 17 học sinh đã thi đỗ vào trường trung học phổ thông. Nếu muốn tham gia lớp học, hãy nhờ giáo viên trong trường liên hệ tới Ủy ban Giáo dục. Năm 2020, chúng tôi đang tổ chức lớp học tại 2 trường là trường Trung học Cơ sở Ikuta Kobe và trường Trung học Cơ sở Taisanji.
【こども日本語サポートひろば(2020年~)/ Trung tâm hỗ trợ tiếng Nhật dành cho trẻ em(năm 2020~)】
今年、2020年は、外国につながる子供や保護者に対して支援が充実するように、日本語指導の専門窓口として「こども日本語サポートひろば」を総合教育センターに開設しました。
Để có thể hỗ trợ nhiều hơn cho trẻ em và phụ huynh người nước ngoài thì năm nay 2020, chúng tôi đã thành lập “Trung tâm hỗ trợ tiếng Nhật dành cho trẻ em” với vai trò như một điểm liên hệ chuyên về giảng dạy tiếng Nhật.
ここでは中国語・ベトナム語のできるコーディネータが常駐しています。何か相談事がある場合は学校を通じて相談することができます。
Tại đây sẽ có nhân viên biết tiếng Trung Quốc và tiếng Việt Nam túc trực thường xuyên. Nếu có gì thắc mắc thì có thể liên hệ thông qua trường học.
【その他に…/ Ngoài ra …】
例年7月ごろ、小・中学生とその保護者を対象に、中学や高校進学に向けての就学支援ガイダンスを開催し、受験制度の概要・手続きなどについて説明するとともに、外国人の先輩による体験談の発表や個別相談を兵庫県教育委員会事務局と共催で実施しています。
Vào khoảng tháng 7 hàng năm, chúng tôi tổ chức buổi hướng dẫn hỗ trợ thi chuyển cấp dành cho học sinh muốn thi vào trường THCS và THPT. Cùng với việc giải thích khái quát về chế độ và thủ tục dự thi, chúng tôi còn kết hợp với Ủy ban giáo dục tỉnh Hyogo thực hiện tư vấn với từng cá nhân học sinh hoặc nói về kinh nghiệm của các đàn anh, đàn chị người nước ngoài.
神戸市では様々な団体が外国につながる子供の育成に携わっていただいています。子供を支えるNPO・地域団体などの14の支援団体と、学校との情報交換会を行ったり、更なるネットワークづくりのために県内の日本語教育関係機関、日本語教師、日本語学習支援者、との連携を図ったりしています。
Tại thành phố Kobe cũng có nhiều tổ chức khác nhau tham gia vào việc giáo dục trẻ em người nước ngoài. Chúng tôi thực hiện các buổi họp mặt trao đổi thông tin giữa trường học với 14 tổ chức hỗ trợ là tổ chức NPO, tổ chức địa phương hỗ trợ trẻ em. Bên cạnh đó, để xây dựng mạng lưới rộng lớn hơn nữa, chúng tôi còn hợp tác với các cơ quan liên quan đến giáo dục tiếng Nhật trong tỉnh, giáo viên dạy tiếng Nhật, nhân viên hỗ trợ học tiếng Nhật …
【日本にくらす外国につながる子供たちの幸せと笑顔のために/ Để trẻ em người nước ngoài sinh sống tại Nhật luôn hạnh phúc và ngập tràn tiếng cười】
これからも引き続き、外国につながる子供や保護者の皆様一人一人によりそった支援をしていきたいと思います。
Từ bây giờ, chúng tôi vẫn luôn muốn tiếp tục hỗ trợ nhiều hơn đối với từng cá nhân trẻ em và phụ huynh người nước ngoài.
●感想/ Cảm nhận
前回の放送では、生徒の目線から見た高校進学についてお伝えしましたが、今回は支援制度を俯瞰する視点からお話していただきました。ただし、すべての生徒が自動的に支援を受けることができるわけではなく、学校に相談することで初めて利用できるものもあります。子どもたちと教員、そして、保護者がコミュニケーションを取り合って、その子どもにとって必要な支援制度を利用できるようにしていくことが重要だと感じます。
Trong chương trình lần trước, chúng tôi đã truyền tải thông tin về việc thi lên trường cấp 3 dưới cái nhìn của các em học sinh, nhưng trong chương trình hôm nay thì chúng tôi đã có những chia sẻ từ cái nhìn bao quát về chế độ hỗ trợ. Tuy vậy, không phải tất cả học sinh đều có thể tự động nhận được chế độ này mà ban đầu cần phải trao đổi với nhà trường thì mới có thể sử dụng chế độ. Chúng tôi cho rằng
việc trao đổi giữa các em học sinh với giáo viên, sau đó là sự kết nối giữa nhà trường và gia đình để cho những học sinh đó có thể sử dụng chế hỗ trợ cần thiết là vô cùng quan trọng.
外国につながる子どもたちの保護者と、学校の教員は、受けてきた教育が違います。そして、日本の学校で学ぶことになった子どもたちは、保護者とも教員とも違う道を歩んでいきます。保護者や教員が、それぞれが受けてきた教育を「当たり前」のものだと考えていると、子どもの状況が見えてこないことになってしまいます。日本の環境において子どもたちがよりよい将来を切り開いていけるように、保護者と教員が、それぞれの「前提」を問い直し、今の子供の状況に合わせて、一丸となって支援していくことが重要です。
Giáo viên nhà trường và các bậc phụ huynh của các em học sinh là người nước ngoài thì đã tiếp nhận một nền giáo dục khác nhau. Hơn nữa, những em học sinh khi theo học tại trường học ở Nhật Bản cũng giống như đang bước đi trên con đường khác biệt với bố mẹ và thầy cô. Nếu các bậc phụ huynh và giáo viên nhà trường cho rằng nền giáo dục mà bản thân mình đã được tiếp nhận là một “chuyện hiển nhiên” thì sẽ không thể nhìn thấy được tình trạng của con em và học sinh của mình. Vì vậy, để có thể mở ra một tương lai tốt đẹp hơn cho trẻ em trong môi trường Nhật Bản, điều quan trọng là các bậc phụ huynh và giáo viên nhà trường cần xem lại lần lượt từng “tiền đề”, đối chiếu với tình trạng của trẻ em hiện nay để có thể hỗ trợ một cách toàn vẹn.
本日紹介いただいた制度の中にも、子どもたちが日本語を習得していくための支援と、母語による学習の支援や、母語による通訳を通して学校と保護者をつなぐための支援がありました。さまざまなタイプの支援制度を利用することが、異なる言語、そして、異なる背景を越えたコミュニケーションにつながり、子どもたちの未来を広げていくことに貢献できることを期待しています。ベトナム夢KOBEもそのつながりのひとつとして子どもたちの支援に取り組んでいきたいと思います。
Trong các chế độ được giới thiệu trong chương trình hôm nay cũng có chế độ hỗ trợ trong việc học tiếng Nhật cũng như hỗ trợ học bằng tiếng mẹ đẻ cho trẻ em, ngoài ra cũng có chế độ nhằm kết nối nhà trường và phụ huynh thông qua hỗ trợ phiên dịch tiếng mẹ đẻ. Chúng tôi hi vọng rằng việc sử dụng các loại chế độ hỗ trợ khác nhau sẽ kết nối những giao tiếp vượt qua rào cản về khác biệt ngôn ngữ và khác biệt về hoàn cảnh, đồng thời sẽ góp phần mở rộng tương lai của trẻ em. VIETNAM yêu mến KOBE trong vai trò là một trong những cầu nối như thế cũng đang nỗ lực trong hoạt động hỗ trợ trẻ em.
＊「住みやすい日本をつくるための情報番組 / HÃY AN NHIÊN MÀ SỐNG」は、令和２年度神戸市「協働と参画」推進助成を受けて実施しています。