Tháng 7 năm 2023 “Ngày Thất tịch Tanabata của Nhật và của Việt Nam” / 2023年7月「日本の七夕の日とベトナムの七夕の日」


住みやすい日本を創るための情報発信番組
HÃY AN NHIÊN MÀ SỐNG
2023年7月「日本の七夕の日とベトナムの七夕の日」
Tháng 7 năm 2023 “Ngày Thất tịch Tanabata của Nhật và của Việt Nam”

皆さん、こんにちは。今回はベトナム夢KOBEのAnh ThưとHayashi Takayaが日本に暮らすベトナム人に役立つ情報をお伝えします。
Xin chào quý vị và các bạn! Anh Thư và Hayashi Takaya của VIETNAM yêu mến KOBE xin được tiếp tục chia sẻ những thông tin hữu ích cho người Việt hiện đang sinh sống tại Nhật Bản trong chương trình ngày hôm nay.

前回の番組では「日本での家の借り方」についてお伝えしました。今日の番組では日本の七夕の日(陽暦7月7日)、そしてベトナムの七夕の日(陰暦7月7日)について話したいと思います。
Chương trình lần trước chúng tôi đã chia sẻ về “Cách thuê nhà ở Nhật”. Hôm nay chúng tôi xin gửi đến mọi người nội dung về ngày 7 tháng 7 dương lịch ở Nhật, hay còn gọi là Tanabata, còn ở Việt Nam là ngày 7 tháng 7 âm lịch.

毎年6月末〜7月の始めから、商店街やスーパー、デパートの入り口では、短冊が多く掛けられている笹をよく見かけるようになります。これは日本人に馴染みのある習慣の一つです。商売繁盛、豊作祈願、試験合格などの願い事をカラフルな短冊の紙に書いて笹の枝に吊るします。七夕まつりを行う所もあります。宮城県の仙台七夕まつりと神奈川県の湘南ひらつか七夕まつりは、有名な夏の祭りとして知られています。
Cứ đến cuối tháng 6 đầu tháng 7 là chúng ta có thể bắt gặp những cành trúc có treo nhiều mảnh giấy màu ghi điều ước ở khu phố mua sắm hoặc ở những siêu thị, trung tâm thương mại. Đây được coi là một trong những phong tục hằng năm quen thuộc của Nhật. Người Nhật sẽ viết mong ước của mình lên những mảnh giấy đầy màu sắc tanzaku rồi treo lên cành trúc để cầu mong may mắn, vụ mùa bội thu, sự bình an thịnh vượng. Một số nơi còn tổ chức cả lễ hội Tanabata như Sendai Tanabata ở tỉnh Miyagi hay Shonan Hiratsuka Tanabata ở tỉnh Kanagawa như những sự kiện nổi bật mùa hè.
幼稚園では日本の子供たちが七夕の歌を教われています。歌詞は次の通りです。
Ở lớp mẫu giáo, trẻ em Nhật còn được học bài hát về ngày này. Lời bài hát như sau:

ささの葉さらさら
Những lá trúc xào xạc
のきばにゆれる
Rung rinh dưới mái hiên
お星さまきらきら
Những vì sao lấp lánh
きんぎんすなご
Tựa cát bạc cát vàng
ごしきのたんざく
Những mảnh giấy ngũ sắc
わたしがかいた
Mà tôi đã viết ra
お星さまきらきら
Được vì sao lấp lánh
空からみてる
Nhìn từ trên trời cao

ベトナムでは七夕の日もありますが陰暦の7月7日になります。ベトナム人は「ông Ngâu bà Ngâu」の日、または「Ngưu Lang Chức Nữ」(『牛郎織女』(ぎゅうろうしょくじょ))の日と呼んでいます。「Ngưu Lang」(牛郎)と「Chức Nữ」(織女)という人物は中国の昔話の主人公です。
Ở Việt Nam thì chúng ta cũng có ngày này nhưng tính theo lịch âm. Người Việt hay gọi là ngày “ông Ngâu bà Ngâu” hay ngày Ngưu Lang Chức Nữ. Ngưu Lang và Chức Nữ vốn là hai nhân vật trong truyện cổ tích Trung Quốc.

「Ngưu Lang」を日本語で言うと彦星で、平凡で貧乏な牛飼いの男ですが性格が優しくて真面目な人です。「Chức Nữ」は織姫で、もともと天の人でとても美しい布を織り続けている人です。この二人は恋に落ちて結婚して幸せな日々を一緒に過ごしていました。しかし、毎日の仕事をするのを忘れてしまいました。結局、ある日、天帝の命令で、織姫は天に戻らなければならなくなりました。彦星は会いたくて追いかけましたが、天の川の所で止められました。彦星は、天の川のそばでずっと待ち続けました。そして、彦星の星になりました。それから二人は七夕の日に年に一回しか会えていません。
Ngưu Lang, tiếng Nhật gọi là Hikoboshi, là một anh chàng bình thường, chăn trâu nghèo nhưng tốt bụng và chăm chỉ. Còn Chức Nữ, tiếng Nhật gọi là Orihime, vốn là người thiên đình, chuyên dệt nên những tấm vải tuyệt đẹp hàng ngày. Hai người phải lòng yêu nhau, kết hôn rồi sống hạnh phúc ngày qua ngày đến mức quên cả làm việc. Đến một ngày Chức Nữ bị Thiên đế bắt phải trở về trời, Ngưu Lang cố đuổi theo nhưng bị chặn lại bởi con sông Thiên Hà và chỉ còn cách đứng chờ mòn mỏi hóa thành sao bên cạnh con sông ấy. Hai người ấy chỉ được gặp nhau đúng 1 lần mỗi năm vào ngày 7 tháng 7.

ベトナムでは陰暦の7月が「mưa ngâu」の月と呼ばれています。雨が多い時期です。彦星と織姫の悲しい恋話のため空も泣くという冗談がよく言われています。ベトナムのカップルは陰暦の7月で結婚をすることを避けています。なぜなら夫婦の幸福に対して、あまりよくないことが起こらないように気にしているからです。その代わりにお寺へ良い縁が結ばれることを願いに行きます。特に、若者たちの間で、ある噂があります。小豆ぜんざい(chè đậu đỏ)を七夕の日に食べたらカップルの恋が長く続く。また、相手がまだ見つかっていない独身の男女ならいい人に出会えるという噂です。
Ở Việt Nam tháng 7 âm lịch còn được biết đến là tháng mưa ngâu nữa. Có lẽ ông trời cũng thương cho chuyện tình của hai người này mà đổ lệ hay chăng? Các cặp đôi Việt Nam thường không chọn tổ chức đám cưới vào tháng 7 âm lịch vì họ sợ gặp điều không may mắn. Thay vào đó họ hay đi chùa cầu duyên, đặc biệt giới trẻ ngày nay còn truyền tai nhau rằng ăn chè đậu đỏ vào ngày này thì tình yêu đôi lứa sẽ lâu bền, còn những ai độc thân thì sẽ sớm tìm thấy một nửa phù hợp của mình.

大阪府枚方市と交野市の近くに住んでいる方は「天野川」という川を聞いたことがあるでしょう。中国から入ってきた七夕の習慣がこの地でも根付いています。半信半疑の人にこのことを証明するために枚方市の市役所のホームページにいろいろな役に立つ情報が掲載されています。
Những ai đang sống gần khu vực thành phố Hirakata và Katano thuộc Osaka thì có thể đã từng nghe đến tên “Sông Amano”. Phong tục Tanabata, xuất phát từ Trung Quốc, cũng bắt nguồn từ nơi này. Để chứng minh cho điều này thì trên trang chủ của Ủy ban hành chính khu vực cũng đã đăng tải thông tin hữu ích cho những ai còn bán tính bán nghi.

「天野川流域の枚方市と交野市一帯は、かつて「交野ヶ原」と呼ばれ、桜の名所として、また平安時代には貴族の狩り場として知られていました。[…]天野川の川砂が白く光って見えることから、この地を天上の天の川になぞらえ、平安歌人により「七夕」を題材にした数多くの和歌が詠まれました。[…]「七夕」にまつわる地名や名所が数々見られます。」
“Người ta nói rằng khu vực hai thành phố này thuộc lưu vực sông Amanogawa đã từng có tên Katano ga hara, được biết đến như nơi ngắm hoa anh đào nổi tiếng, và xa xưa còn là nơi đi săn của quý tộc thời Heian. Những quý tộc lúc đó nhìn thấy cát trắng của con sông này phát sáng như con sông Thiên hà trên trời nên đã lấy đề tài Tanabata thất tịch để ngâm thơ ca hát. Ngoài ra, khu vực này còn tập hợp nhiều địa điểm có tên gọi liên quan đến Tanabata.”
[参考] 枚方市役所のホームページ
[Tham khảo] Trang chủ của thành phố Hirakata
https://www.city.hirakata.osaka.jp/0000024734.html

番組の後半では、七夕のスポットについて紹介しました。
Nửa sau chương trình, chúng tôi đã giới thiệu về những địa điểm liên quan đến ngày Tanabata.

天野川の近くには、そこで詠まれた歌の石碑がありました。
Gần sông Amano, có bia đá khắc bài thơ được ngâm tại nơi đây.

また、交野市には星田という地域があります。平安時代(800年ごろ)に星が降ってきたという伝説が残っており、落ちてきた隕石は今でも見ることができます。7月7日には七夕祭りも開かれるようです。
Ngoài ra, ở thành phố Katano có một nơi gọi là Hoshida (Hoshida = ngôi sao + cánh đồng lúa). Có truyền thuyết kể rằng một ngôi sao đã rơi vào thời kỳ Heian (khoảng năm 800), và ngày nay chúng ta vẫn có thể nhìn thấy được thiên thạch đó. Nghe nói vào ngày 7 tháng 7 họ cũng tổ chức lễ hội Tanabata.

「星の俳句コンテスト」の作品の募集もされていました。今年の募集はすでに終わっていますが、関心のある人は、日本語で詩を書いてみるのはいかがでしょうか。
Cũng có lời kêu gọi làm thơ cho “Cuộc thi Haiku về ngôi sao”. Mặc dù hạn đăng ký năm nay đã hết nhưng quý vị nào có quan tâm thì hãy thử làm thơ bằng tiếng Nhật xem sao.
[参考 / Tham khảo] https://ktpj-hoshinohaiku.jimdofree.com/

それではまた次回、番組でお会いしましょう。
Chương trình đến đây là kết thúc. Xin chào tạm biệt và Hẹn gặp lại!